Beperkingen van Ral

Het Ral Classic coderingssysteem is de meest gebruikte aanduiding voor kleuren in de industrie en architectuur. Ook de overheid maakt gebruik van Ral voor verkeersborden, brandweerauto’s (Ral 3000), politieauto’s en de Nederlandse vlag (RAL 2002, RAL 5013 en RAL 9010). Het zijn universele kleuren, oorspronkelijk afkomstig uit de autolakken. De indeling van de 210 kleuren is onafhankelijk van een leverancier of een specifiek product. In mijn werk maak ik regelmatig gebruik van de Ral kleuren.

Het coderingssysteem Ral heeft echter ook nadelen. Namelijk dat het meer een verzameling losse kleuren is, je kunt moeilijk spreken van een echt kleursysteem. De kleuren zijn niet gerangschikt in een logische opbouw, er wordt namelijk geen rekening gehouden met de helderheid en verzadiging van de kleur, er wordt alleen een globale indeling gemaakt in de 9 verschillende tinten:

De eerste 2 cijfers van een Ral kleurnummer geven de tint aan: Alle kleurnummers die beginnen met 10 zijn de gelen, alle die beginnen met 20 de oranjes, 30 de roden, 40 de violetten, 50 de blauwen, 60 de groenen, 70 de grijsachtigen, 80 de bruinen, 90 de witten, grijzen en zwarten.

Ral is geschikt voor het bepalen van één enkele kleur of voor het combineren van een paar kleuren die qua tint ver van elkaar af liggen, zoals de 3 kleuren van de Nederlandse vlag. Maar de indeling is minder geschikt voor een creatief kleurenplan met meerdere kleuren die verfijnd op elkaar afgestemd moeten zijn, doordat er in de indeling geen rekening wordt gehouden met de helderheid (hoe licht of donker een kleur is) en de verzadiging (hoeveel kleurkracht een kleur heeft, hoe ‘fel’ of juist hoe vergrijsd een kleur is).

Als je een willekeurige Ral kleur hebt en bijvoorbeeld dezelfde tint erbij wilt hebben, maar dan iets lichter, is dat moeilijk, zo niet onmogelijk met alleen Ral kleuren. Het volgende kleurnummer kan namelijk een heel andere ondertoon hebben. Dit speelt bijvoorbeeld bij de grijstinten. Bijvoorbeeld Ral 7031 en Ral 7032. Opeenvolgende nummers, ze zitten naast elkaar in de waaier. Maar ze hebben een verschillende ondertoon. Ral 7031 is een donkere grijstint met een sterk blauwe ondertoon. Ral 7032 is een lichte grijstint, maar met een groene ondertoon. Onderling zijn ze daarom niet goed te combineren.

Een dergelijke situatie komt niet voor in de kleursystemen NCS (onafhankelijk kleursysteem o.a. gebruikt door Sigma) en ACC (kleursysteem van Akzo Nobel/Sikkens). In deze systemen zijn de kleuren veel verfijnder gerangschikt op tint en daarnaast wordt er rekening gehouden met de helderheid en verzadiging van de kleuren. Zowel Sikkens als Sigma werken met een veel ruimer palet aan kleuren dan alleen Ral.

Wat kan helpen bij het gebruik van Ral kleuren in een kleurenplan? Verffabrikant Sikkens heeft voor elke Ral kleur de ACC code in haar waaiers staan. Dit is een handig hulpmiddel. Door te weten op welke plek de kleur zit in het ACC systeem is het een stuk gemakkelijker om een Ral kleur te combineren met ACC kleuren. Op deze manier is het mogelijk om een op elkaar afgestemd kleurenplan te maken met zowel Ral kleuren als ACC kleuren. Sigma (NCS systeem) heeft een zelfde codering voor de Ral kleuren in haar waaiers. In mijn werk maak ik vaak gebruik van deze omzetting van Ral naar ACC/NCS en andersom.

Een vraag om over na te denken: Waarom wordt Ral zoveel gebruikt? Misschien uit praktische overweging, juist om het beperkte aantal kleuren?

Neem contact op om kennis te maken! Ik ben landelijk inzetbaar voor projecten.